پتاسیم در گیاه

پتاسیم (K)

غلظت پتاسیم در گیاه

پتاسیم یک عنصر غیر آلی غالب در گیاه می باشد؛ دامنه غلظت آن در گیاه از ۱/۲۵ الی ۳ درصد وزن خشک گیاه می باشد.
البته گیاهانی هم وجود دارند که به غلظت های بالاتر از ۱۰ درصد (مثل موز) نیاز دارند.
گیاهان تولید کننده میوه مثل: گوجه فرنگی ، خیار و فلفل نسبت به سایر گیاهان نیاز بالاتری به K دارند.
همانند عناصر P و N میزان K نیز در ابتدا بالا ۵ درصد می باشد و با افزایش سن گیاه کاهش می‌یابد پتاسیم به راحتی توسط ریشه گیاه جذب می‌شود و
می‌تواند در گیاه بیش از حد مورد نیاز تجمع یابد.

به جذب بیش از اندازه K در گیاه مصرف لوکس می گویند.

جذب K به صورت ذاتی در مرحله رشد رویشی زیاد بوده و بعد از میوه دهی به سرعت کاهش می‌یابد.
در بیشتر گیاهان میوه دار مثل گوجه فرنگی و گیاهان زینتی گلدار نیاز به K بالا می‌باشد که
تاثیر کار در وهله نخست بر کیفیت پس از برداشت تاثیر می گذارد.
بنابراین در صورت کمبود پتاسیم در مرحله بحرانی، کیفیت پس از برداشت محصول کاهش می یابد.
برای رسیدن به کیفیت پس از برداشت مناسب و عمر انبارداری

طولانی نیاز به سطح بالایی از پتاسیم در گیاه می باشد.
در صورت عدم کفایت سایر عناصر غذایی مخصوصاً نیتروژن نمی توان تنها با افزایش میزان پتاسیم کیفیت محصول را بهبود بخشید.
از آنجایی که پتاسیم در گیاه متحرک می باشد ، به راحتی از اندامهای پیر به اندام های جوان مثل میوه ها و برگ های در حال نمو منتقل می شود.

بنابراین علائم بصری کمبود پتاسیم ابتدا در برگهای پیر دیده می شود.

کارکرد پتاسیم

پتاسیم برای حفظ تعادل یونی مناسب و همچنین برای سنتز و انتقال کربوهیدرات در گیاه ضروری می باشد.
پتاسیم برای فعال سازی تعداد زیادی از آنزیم ها ضروری است.

کاتیون +K نقش مهمی در حفظ پتانسیل اسمزی سلول بازی می کند و

عنصر کلیدی برای کارکرد صحیح سلول‌های محافظ روزنه میباشد.
کمبود K باعث کاهش تبخیر و تعرق، بستن روزنه ها و جذب آب توسط ریشه گیاه میشود

و در نتیجه کاهش فتوسنتز را به دنبال دارد.

علائم کمبود پتاسیم

گیاه دچار کمبود K ترد و شاداب نبوده و

به راحتی پژمرده می‌شود و رشد گیاه آهسته می باشد.

از آنجایی که پتاسیم در گیاه بسیار متحرک می باشد

بنابراین به راحتی از اندامهای پیر به بافت‌های در حال توسعه منتقل می شود.
با افزایش شدت کمبود کا در حاشیه برگ های پایینی گیاه کلروز حاشیه ظاهر می شود.
نشانه ظاهری کمبود K به صورت خشک شدگی برگ می باشد

به طوری که انگار حاشیه برگ سوخته است.
برای برخی از گیاهان کمبود k باعث ضعف

ساقه گیاه شده و تولید ریشه را کاهش می دهد.

تعادل بین کاتیون ها

تعادل بین کاتیون های +K , MG2+ و Ca بسیار حساس است و

در صورت عدم تعادل بین این عناصر به گیاه تنش وارد می شود.
با افزایش غلظت K نسبت به Ca یا Mg محتمل‌ترین اتفاق ظهور علائم کمبود Mg می باشد.
در برخی موارد این عدم تعادل می تواند به کمبود کلسیم در گیاه منجر شود ،
عدم تعادل در بین این سه کاتیون اغلب به خاطر زیادی پتاسیم رخ می دهند

چون این عنصر راحت‌تر از Ca و Mg جذب و در گیاه منتقل می گردد.

این خاصیت ضدیت (آنتاگونیسمی)

بین K و Mg شدیدتر از K و Ca است.
با وجود این تفاوت ها تعادل بین این سه عنصر برای جلوگیری از کمبود القایی Ca و Mg باید رعایت شود.
به عنوان مثال برای رشد و تولید میوه مطلوب، غلظت K و

کلسیم در برگهای تازه بالغ گوجه‌فرنگی باید تقریباً یکسان باشد.

تجمع بیش از حد

پتاسیم در صورتی که در محیط ریشه گیاه مهیا باشد

به راحتی توسط آن جذب میشود و

به میزان زیادتر از حد مطلوب برای فعالیتهای متابولیکی در گیاه تجمع می یابد.
جذب K همچنین توسط جذب آنیون ها مخصوصاً -NO3 تحت تاثیر قرار می گیرد،

چون برای کمک به ایجاد

یک تعادل کاتیون – آنیونی،  در گیاه لازم است.
ترکیبات شیمیایی برای محلول غذایی
اولین ترکیبات شیمیایی مورد استفاده در محلول غذایی برای تامین K به ترتیب اهمیت به شکل زیر می باشند:
۱. نیترات پتاسیم KNO3
۲. سولفات پتاسیم K2SO4
۳. در شرایط خاص کلرید پتاسیم KCI